Εισαγωγικά
"Θα κατέβεις στο Λευκό Πύργο", με ρώτησε εκείνο το απόγευμα της 25ης Μαϊου ο αδερφός μου. "Όχι", του απάντησα ενστικτωδώς, "γιατί δεν είμαι σίγουρος ότι αυτός είναι ο σωστός τρόπος αντίδρασης". Εκείνος με χλεύασε λέγοντας "κρίμα που δεν θα είσαι εκεί που αρχίζει να γράφεται ιστορία". Δεν είχε άδικο. Σήμερα, σχεδόν ένα μήνα μετά, το κίνημα των αγανακτισμένων μεγάλωσε, διογκώθηκε και (συνεχίζει να) είναι εκεί: καθημερινά, στις πλατείες του Συντάγματος, του Λευκού Πύργου, σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας.
Ο αρχικός μου σκεπτικισμός για τους αγανακτισμένους έχει περάσει προ πολλού. Έχει αντικατασταθεί από έναν συνειδητό ενθουσιασμό. Αφότου πήγα μια-δυο φορές στο Λευκό Πύργο, είδα το όμορφο σκηνικό που έχει στηθεί εκεί πέρα, άκουσα τον Μίκη στην Αριστοτέλους, παρακολούθησα από την τηλεόραση τις χιλιάδες κόσμου να συρρέουν στο Σύνταγμα και διάβασα διάφορες αντικρουόμενες απόψεις στο διαδίκτυο, νομίζω πως καιρός ήταν να γράψω κι εγώ κάτι γι' αυτά που ζούμε τελευταία.
Ζούμε ιστορικές στιγμές. Το καταλαβαίνουν και οι πιο αφελείς. (Ή μάλλον όχι. Είναι ορισμένοι -κυρίως νέοι- που αμέριμνοι ακόμα απολαμβάνουν τον καφέ τους, ενώ πιο δίπλα γίνονται διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες, συζητήσεις, προβολές ντοκιμαντέρ. Δεν πειράζει. Αυτούς δεν θα τους λυπηθώ, όταν έρθει η ώρα και τους κοπεί το χαρτζιλίκι από τους γονείς. Ας πρόσεχαν!)
Είναι διάχυτο το αίσθημα ότι κάτι θα συμβεί. Δεν ξέρεις τι ακριβώς και πότε. Μα κάτι θα συμβεί, ένα απρόβλεπτο γεγονός. Είναι τέτοια η συσσωρευμένη αγανάκτηση και οργή του πλήθους, που κάπου θα οδηγήσει. Οι πολιτικοί (θα) κάνουν ό,τι μπορούν για να διασωθούν. Ακόμα και κυβέρνηση εθνικής ενότητας συζήτησαν! Λες και ο κόσμος αυτό ζητάει, για να φύγει από τις πλατείες. Τελικά, η ολίγιστη κυβέρνηση ανασχηματίστηκε -λέγε με, άλλαξ' ο Μανωλιός- και πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από τους βουλευτές της. Ουάου, εκπληκτικές εξελίξεις, αλλά δεν φαίνεται να ιδρώνει το αυτί του λαού.
Υποστηρίζουν διάφοροι πως δεν συμμετέχουν στις συγκεντρώσεις επειδή δεν προτείνονται συγκεκριμένες λύσεις. Τους απαντώ πως δεν είναι υποχρέωση των αγανακτισμένων να βρουν τη λύση του προβλήματος. Όλοι όσοι κατεβαίνουν στις πλατείες έχουν καταρχήν στο νου το τρίπτυχο: να φύγει η κυβέρνηση, να φύγει το μνημόνιο, να φύγει το ΔΝΤ. Το τι θα γίνει μετά είναι άλλο ζήτημα. Αλήθεια, όταν εξεγείρονταν οι φοιτητές στη Νομική και στο Πολυτεχνείο το 1973, πρότειναν κάποια λύση; Αυτό που ζητούσαν ήταν "ψωμί, παιδεία, ελευθερία" ή, με απλά λόγια, να φύγει η χούντα. Το τι θα γινόταν μετά δεν τους ενδιέφερε, διότι δεν υπήρχε περίπτωση να ήταν χειρότερο από αυτό που ζούσαν! Τελικά, αυτοί έζησαν καλά κι εμείς χειρότερα (δες στην παρακάτω παράγραφο). Έτσι και τώρα, αποκλείεται να υπάρχει πιο κάτω. Ο κόσμος έχει φτάσει στο αμήν με τους κλέφτες πολιτικούς, τις δοσίλογες κυβερνήσεις και τους ρουφιάνους δημοσιογράφους. Έφτασε κοτζάμ Μίκης να λέει ότι σήμερα νιώθει λίγο χειρότερα απ' ό,τι στη χούντα!
Το τέλος της μεταπολίτευσης
Ισχυρίζονται ορισμένοι πως ζούμε το τέλος της μεταπολίτευσης. Η αλήθεια είναι ότι στις πλατείες συμβαίνει κάτι το πολύ μεγαλύτερο. Οι μούντζες στη Βουλή δεν απευθύνονται στο κτίριο και σε ό,τι αυτό αντιπροσωπεύει. Έχουν σαφή κατεύθυνση και αποδέκτες τους ανεπαρκέστατους πολιτικούς, οι οποίοι καταδυναστεύουν τη χώρα από το '74 και μετά. Είναι αυτή η "καταραμένη" γενιά του Πολυτεχνείου που νομίζει ότι ακόμα τους χρωστάει ο λαός, επειδή (έτυχε και) βρέθηκαν στα ντουζένια τους να επαναστατούν ενάντια στο τότε καθεστώς. Μα όλοι οι νοήμονες άνθρωποι αυτό έκαναν. Και εμείς το ίδιο θα κάναμε αν ζούσαμε τότε. Σημασία έχει τι έκαναν μετά το Πολυτεχνείο. Άλλοι έγιναν βουλευτές, άλλοι συνδικαλιστές, κάποιοι υπουργοί, οι περισσότεροι βολεύτηκαν στο δημόσιο, πλούτισαν στις πλάτες του ελληνικού λαού.
Τώρα, τους κακοφαίνεται που ο κόσμος ξύπνησε και δεν μασάει πια από τις φανφάρες τους. Όπως είπε πολύ σωστά ένας δημοσιογράφος πρωινής εκπομπής εκείνη την Τετάρτη (ημέρα των μεγαλύτερων παλινωδιών της σύγχρονης πολιτικής ζωής), το σύστημα της μεταπολίτευσης δεν θα καταρρεύσει έτσι απλά, αλλά θα καταρρεύσει με κρότο: με όσο κόπο το οικοδόμησαν οι υπηρέτες του τις τελευταίες δεκαετίες, με άλλο τόσο πάταγο θα διαλυθεί συθέμελα. Η "δημοκρατία" τους πλέον ακουμπά σε πλέξιγκλας φράχτες -που χρησιμοποιήθηκαν στη Γένοβα το 2001- και στηρίζεται στα στήθη των αστυνομικών οργάνων που σχηματίζουν ανθρώπινες αλυσίδες για να προσεγγίσει ο Πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας το Προεδρικό Μέγαρο! Είναι προφανές ότι έχουν χάσει κάθε ίχνος λαϊκής νομιμοποίησης.
Το τέλος του εμφυλίου πολέμου
Ό,τι εκτυλίσσεται στις πλατείες (θα συμφωνήσω με τον pitsiriko) πως είναι το τέλος του εμφυλίου πολέμου. Εκεί συγκεντρώνεται για να διαδηλώσει κάθε καρυδιάς καρύδι: νέοι και γέροι, άνεργοι και εργαζόμενοι, μαμάδες με παιδιά, φρικιά και κιριλέδες, ακροδεξιοί και κομμούνια, παπάδες και άθεοι, και η λίστα τελειωμό δεν έχει. Μοιράζονται όλοι την ίδια αγωνία, την αγωνία του αύριο. Δεν απαιτεί κανείς όλοι αυτοί να γίνουν φίλοι, να κάνουν παρέα ή έστω και να μιλήσουν όμορφα μεταξύ τους. Το θαύμα από μόνο του συνίσταται στην παρουσία όλων στο ίδιο μέρος, ο καθένας από τη δική του οπτική. Αυτές τις ώρες το ζήτημα είναι να βρούμε όσα στοιχεία μάς ενώνουν, όχι αυτά που μας χωρίζουν.
Εμφατική επιτυχία του κινήματος των αγανακτισμένων ήταν η απομόνωση και εκπαραθύρωση των κουκουλοφόρων από τη συγκέντρωση της πλατείας Συντάγματος την 15η Ιουνίου. Μέχρι και φάπες έπεσαν, προκειμένου να απομακρυνθούν οι μπαχαλάκηδες που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να πρωταγωνιστήσουν, αλλά το πλήθος τούς απέδωσε το ρόλο κομπάρσου που τους αρμόζει.
Συμπερασματικά
Η εκτέλεση των έξι στο Γουδί μετά τη δίκη τους το 1922, όσο άδικη κι αν ήταν, σήμανε τον επίλογο του εθνικού διχασμού και της μικρασιατικής καταστροφής. Υπήρξε η αρχή μιας νέας εποχής για την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο φοβάμαι -μα και ελπίζω ταυτόχρονα- πως θα γίνει και τώρα. Δεν μιλώ κυριολεκτικά, διότι δεν νοούνται στην εποχή μας παρόμοιες πρακτικές. Όμως, ο πολιτικός επικήδειος της πλειοψηφίας των παρόντων πολιτικών έχει ήδη γραφεί από το λαό. Και δεν ξέρω πόσους θα χωρέσει τελικά το σινούκ, εκείνη τη "νύχτα τη μαγική"...
Αντί επιλόγου ένα δίλημμα
Η ιστορία μας φύλαξε μια θέση. Διάλεξε να ασχοληθεί μαζί μας, όπως συμβαίνει μια φορά κάθε τριάντα χρόνια περίπου στην Ελλάδα. Θα μας γράψει όλους είναι πλέον βέβαιο, από εμάς τους πολίτες έως τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι απλοί άνθρωποι είναι έτοιμοι να κοιτάξουν την ιστορική αλήθεια κατάματα. Δεν έχουν πρόβλημα να ζήσουν φτωχοί -άλλωστε, το έχουν ξανακάνει πολλάκις στο παρελθόν-, αλλά δεν δέχονται να αμφισβητείται η εντιμότητά τους. Ήρθε η ώρα να ξεχωρίσουν οι ραγιάδες από τους Έλληνες και να αποφασίσουμε πώς θα μας καταγράψει η ιστορία: αξιοπρεπείς ή προσκυνημένους;
ΥΓ: Και ένα τσιτάτο του Ντίνου Χριστιανόπουλου για το τέλος που στριφογυρίζει συνέχεια στο μυαλό μου εσχάτως. "Και τι δεν κάνατε για να με θάψετε, όμως ξεχάσατε πως ήμουν σπόρος"
