Οδυσσέας Ελύτης (2 Νοεμβρίου 1911 - 18 Μαρτίου 1996)

Σήμερα, ολοκληρώνονται κιόλας δέκα χρόνια από τη μέρα που ο - κατά πολλούς - κορυφαίος σύγχρονος Έλληνας ποιητής έκανε το τελευταίο του ταξίδι. Όχι, αυτήν τη φορά δεν επρόκειτο για μια συνηθισμένη "φυγή" στο ατέλειωτο ελληνικό μπλε, στη θάλασσα του Αιγαίου. Ο Οδυσσέας Ελύτης (ή Αλεπουδέλης, όπως ήταν το πραγματικό του επώνυμο) έφυγε από τη ζωή το 1996, αλλά τα ποιήματά του θα παραμείνουν αιώνια και θα συντροφεύουν τους ανθρώπους αυτού του κόσμου και δη τους Έλληνες. Σ' όλα του τα έργα - ποιήματα και δοκίμια - ύμνησε τον ευεργέτη ήλιο, την ελευθερία, την καταγάλανη θάλασσα, τον ανθρώπο και πάνω απ' όλα, το μαγευτικό τόπο που βρίσκεται σ' αυτή τη μικρή γωνιά της υδρογείου, με τα καλά και τα κακά του. Οι στίχοι του Ελύτη, μέσα και από τη μελοποιημένη τους μορφή κυρίως από τον Μίκη Θεοδωράκη, έχουν χαρακτεί ανεξίτηλα στην αγνή ελληνική ψυχή και αποτελούν σημαντικό τμήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Είναι, γιατί συνεχίζει να ζει μέσα από τα ποιήματά του, ένας από τους λόγους που θα έπρεπε να κάνει τον κάθε Έλληνα υπερήφανο για την καταγωγή του. Βέβαια, εμείς οι νεοέλληνες πανηγυρίσαμε περισσότερο την κατάκτηση της Eurovision από τη βράβευση του Ελύτη με Νόμπελ (!), αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Για το φινάλε, ένα απόσπασμα από τον μνημειώδη λόγο του Οδυσσέα Ελύτη στην Ακαδημία της Στοκχόλμης όπου και τιμήθηκε με το βράβειο Νόμπελ Λογοτεχνίας, στις 8 Δεκεμβρίου 1979:
"Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση, και δη στους καιρούς της ανέχειας, είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ’ όλ’ αυτά βρίσκεται στα χέρια μας."

ΥΓ: Για όποιον ενδιαφέρεται να διαβάσει ολόκληρη ή να ακούσει μέρος της διάλεξης του Ελύτη, μπορεί να επισκεφθεί το site: http://nobelprize.org/literature/laureates/1979/elytis-lecture.html